واکنش آمریکا و ناتو به اقدام ترکیه برای خرید موشک از چین
واکنش آمریکا و ناتو به اقدام ترکیه برای خرید موشک از چین
یکشنبه 21 مهر 1392
نگاهی اجمالی به رویکرد دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه نسبت به جایگاه نیروهای مسلح و تسلیحات دفاعی ترکیه، نشان می‌دهد که دولت اردوغان طی سالیان گذشته، طی چند مرحله، عملیات پیروزمندانه و گسترده‌ای را برای مدیریت نیروهای مسلح خود اجرا کرده است. از آنجایی که آتاترک، مؤسس و بنیان‌گذار اصلی نظام جمهوری ترکیه، دارای خاستگاه نظامی بوده و تاریخ معاصر این کشور همواره تحت تأثیر کودتاهای نظامی بوده است، مهم‌ترین اقدام اردوغان برای در دست گرفتن قدرت کامل کشور، اتخاذ یک تصمیم جسورانه برای پاکسازی فرماندهان و ژنرال‌های قدرتمندی بود که علیه سیاست‌های وی موضع‌گیری کرده و دستگاه قضا، در چهارچوب چند پروندة مهم و تاریخی، بسیاری از این ژنرال‌ها را روانة زندان کرد.
پروندة ارگن اکُن که اسناد و مدارک آن بیش از یک میلیون صفحه است، پروندة جنگ اینترنتی ژنرال باشبوغ، پروندة بالیوز (پُتک) و چندین پروندة قضایی دیگر، بیش از دویست ژنرال، سرهنگ و افسران عالی‌رتبه را روانة زندان ساخته و با سپردن سکان هدایت ستاد فرماندهی به ژنرال نجدت اُزل، محافظه‌کار و مطیع، عملاً خیال حکومت ترکیه از بابت سر برآوردن جریانات معترض و کودتاگر در صفوف نظامیان آسوده شده و طی سالیان اخیر نیز، قراردادهای خرید تسلیحاتی ترکیه، درست از زمانی فربه‌تر شده که حکومت توانسته نیروهای مسلح را تحت کنترل کامل خود دربیاورد. به‌عبارتی‌دیگر قبلاً، دولت ترکیه به نیروهای مسلح خود اعتماد چندانی نداشت و برخی اطلاعات محرمانه نشان داد که گروهی از فرماندهان، حتی با سران پ‌ک‌ک نیز روابط زیرزمینی داشته و جنگ را براساس منافع و رویکردهای خاص خود پیش برده‌اند و طبیعتاً در آن شرایط اردوغان نمی‌توانست برای خرید تسلیحات و فناوری دفاعی روز، ریسک کند.
زمانی‌که چند سلاح ضدتانک تاو در یکی از مخفیگاه‌های کودتاگران به دست نیروهای امنیتی افتاد، ژنرال باشبوغ در پاسخ به قاضی پرونده با لحنی تمسخرآمیز این سلاح‌ها را لوله بخاری دانست. نه‌تنها او بلکه بسیاری از ژنرال‌های قدرتمند ارتش، تصور نمی‌کردند که دستگاه قضا توان مقابله با آنها را داشته باشد. باوجوداین، ترکیه در این مسیر گام‌های بلندی برداشت و بلنت آرنچ، معاون نخست‌وزیر و سخنگوی هیئت دولت، که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاگردان نجم‌الدین اربکان، چندین سال پس از کودتای سال 1997 خانه‌نشین شده بود، اعلام کرد: «دیگر در این سرزمین فرمانده‌ای وجود ندارد که حتی تصور کودتا را از ذهن خود بگذراند».
قلع‌و‌قمع فرماندهان مخالف و مظنون، پیروزی نسبی در مقابله با پ‌ک‌ک، آغاز بحران سوریه و نیز خیز برداشتن دولت ترکیه برای افزایش قدرت منطقه‌ای و جهانی مجموعاً به‌عنوان عوامل تأثیرگذار دست به دست هم داده و ترکیه را به‌سوی خرید سیستم‌ها و سامانه‌های دفاعی جدید سوق داده است. ترکیه پس از استقرار سامانه راداری ناتو در ملاتیا، کشورهای آمریکا، آلمان و هلند را قانع کرد تا به‌عنوان دارندة موشک‌های پاتریوت، سامانة خود را به‌طور امانت در اختیار ترکیه گذاشته تا در سه نقطه از مناطق مرزی خود مجهز به پاتریوت شود. همزمان با این اقدام، چند دستگاه هواپیمای بدون سرنشین ازسوی آمریکا و به‌صورت اجاره دراختیار ترکیه قرار گرفت. ماهوارة گُک ترک 2 به فضا فرستاده شد، در حوزة تولید هواپیمای بدون سرنشین ساخت داخل گام‌های مؤثری برداشته شد، یک فروند زیردریایی آمریکایی به ترکیه اهدا شد، خودروهای زرهی ضدمین و ضدبمب در اختیار واحدهای مرزی قرار گرفت و هم‌اکنون، ترکیه به‌دنبال استقرار یک سامانة موشکی دوربرد جدید برای تقویت توان دفاعی و تقویت عمق استراتژیک در منطقه است.
این روزها، ترکیه در شرایطی برای خرید سامانة موشکی ساخت کشور چین وارد معامله شده که پیش از قطعی شدن قرارداد، آمریکا و ناتو، نگرانی خود را آشکارا بر زبان آورده و صراحتاً از ترکیه خواستند از این تصمیم منصرف شود.
روزنامة ینی شفق که چند تن از مشاوران نزدیک اردوغان در آن قلم می‌زنند، از این موضوع خبر داد که در سال 2012 ژنرال اُزل، فرمانده کل نیروهای مسلح ترکیه برای خرید ده فروند هواپیمای بدون سرنشین به آمریکا رفته و خواستار آن شده که شش فروند این هواپیماها دقیقاً از نوع مدل موشک‌انداز به‌کار گرفته‌شده در افغانستان و پاکستان باشد، اما این درخواست ترکیه ازسوی کنگرة آمریکا رد شده و ترکیه نیز تصمیم گرفته که در حوزة قراردادهای تسلیحاتی، گزینه‌های دیگری همچون چین را نیز درنظر بگیرد. خرید سامانة موشکی تولید چین، دارای مزایای ویژه‌ای است. عصمت یلماز، وزیر دفاع ترکیه اعلام کرده که قیمت سامانة موشکی تولید چین، بسیار کمتر از نوع آمریکایی و اروپایی بوده و علاوه‌براین، نکتة مهم دیگری که رغبت آنکارا به عقد این قرارداد را افزایش داده، این است که چینی‌ها تعهد داده‌اند که فناوری تولید و خدمات کامل این سامانه را در اختیار ترکیه قرار دهند.
ترکیه در سال 2009 ده فروند هواپیمای بدون سرنشین از اسرائیل خریداری کرد که در مدتی کوتاه چهار فروند آن دچار نقص فنی شده و برای تعمیر به اسرائیل فرستاده شد، اما بعدها با به هم خوردن روابط اسرائیل و ترکیه؛ این هواپیماها برای ترکیه پس فرستاده نشد و تکنسین‌های اسرائیلی نیز از ترکیه رفته و عملاً آنکارا با یک شکست دفاعی جدی روبه‌رو شد. قاعدتاً ترکیه از این قرارداد درس عبرت گرفته و هم‌اکنون به‌دنبال آن است تا از مقام یک خریدار مشتاق به سطح تولیدکننده‌ای برسد که حاضر است در این حوزه هزینه کرده و خسارات احتمالی آن را نیز بپردازد.
لازم به ذکر است مدل آمریکایی یا اروپایی سامانة مزبور چهار میلیارد دلار و نوع چینی آن 4/3 میلیارد دلار قیمت دارد و به‌نظر می‌رسد تخفیف ششصد میلیون دلاری چینی‌ها، تنها انگیزة عقد این قرارداد نیست بلکه حرص و عزم ترکیه برای خرید فناوری تولید و رسیدن به خودکفایی نسبی در حوزة دفاع، برای آنکارا از اهمیت بیشتری برخوردار است.
در شرایطی که وزیر دفاع ترکیه با ادبیاتی تقریباً قاطعانه به اعتراضات آمریکا و ناتو جواب سربالا داد، تنها چند ساعت پس از او، احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، این عبارت محافظه‌کارانه را به‌کار برد: «این معامله هنوز قطعی نشده و ما حاضر نیستیم سامانه‌ای را نصب کنیم که در تضاد با نظام دفاعی ناتو باشد».
پروندة ارگن اکُن که اسناد و مدارک آن بیش از یک میلیون صفحه است، پروندة جنگ اینترنتی ژنرال باشبوغ، پروندة بالیوز (پُتک) و چندین پروندة قضایی دیگر، بیش از دویست ژنرال، سرهنگ و افسران عالی‌رتبه را روانة زندان ساخته و با سپردن سکان هدایت ستاد فرماندهی به ژنرال نجدت اُزل، محافظه‌کار و مطیع، عملاً خیال حکومت ترکیه از بابت سر برآوردن جریانات معترض و کودتاگر در صفوف نظامیان آسوده شده و طی سالیان اخیر نیز، قراردادهای خرید تسلیحاتی ترکیه، درست از زمانی فربه‌تر شده که حکومت توانسته نیروهای مسلح را تحت کنترل کامل خود دربیاورد. به‌عبارتی‌دیگر قبلاً، دولت ترکیه به نیروهای مسلح خود اعتماد چندانی نداشت و برخی اطلاعات محرمانه نشان داد که گروهی از فرماندهان، حتی با سران پ‌ک‌ک نیز روابط زیرزمینی داشته و جنگ را براساس منافع و رویکردهای خاص خود پیش برده‌اند و طبیعتاً در آن شرایط اردوغان نمی‌توانست برای خرید تسلیحات و فناوری دفاعی روز، ریسک کند.
زمانی‌که چند سلاح ضدتانک تاو در یکی از مخفیگاه‌های کودتاگران به دست نیروهای امنیتی افتاد، ژنرال باشبوغ در پاسخ به قاضی پرونده با لحنی تمسخرآمیز این سلاح‌ها را لوله بخاری دانست. نه‌تنها او بلکه بسیاری از ژنرال‌های قدرتمند ارتش، تصور نمی‌کردند که دستگاه قضا توان مقابله با آنها را داشته باشد. باوجوداین، ترکیه در این مسیر گام‌های بلندی برداشت و بلنت آرنچ، معاون نخست‌وزیر و سخنگوی هیئت دولت، که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاگردان نجم‌الدین اربکان، چندین سال پس از کودتای سال 1997 خانه‌نشین شده بود، اعلام کرد: «دیگر در این سرزمین فرمانده‌ای وجود ندارد که حتی تصور کودتا را از ذهن خود بگذراند».
قلع‌و‌قمع فرماندهان مخالف و مظنون، پیروزی نسبی در مقابله با پ‌ک‌ک، آغاز بحران سوریه و نیز خیز برداشتن دولت ترکیه برای افزایش قدرت منطقه‌ای و جهانی مجموعاً به‌عنوان عوامل تأثیرگذار دست به دست هم داده و ترکیه را به‌سوی خرید سیستم‌ها و سامانه‌های دفاعی جدید سوق داده است. ترکیه پس از استقرار سامانه راداری ناتو در ملاتیا، کشورهای آمریکا، آلمان و هلند را قانع کرد تا به‌عنوان دارندة موشک‌های پاتریوت، سامانة خود را به‌طور امانت در اختیار ترکیه گذاشته تا در سه نقطه از مناطق مرزی خود مجهز به پاتریوت شود. همزمان با این اقدام، چند دستگاه هواپیمای بدون سرنشین ازسوی آمریکا و به‌صورت اجاره دراختیار ترکیه قرار گرفت. ماهوارة گُک ترک 2 به فضا فرستاده شد، در حوزة تولید هواپیمای بدون سرنشین ساخت داخل گام‌های مؤثری برداشته شد، یک فروند زیردریایی آمریکایی به ترکیه اهدا شد، خودروهای زرهی ضدمین و ضدبمب در اختیار واحدهای مرزی قرار گرفت و هم‌اکنون، ترکیه به‌دنبال استقرار یک سامانة موشکی دوربرد جدید برای تقویت توان دفاعی و تقویت عمق استراتژیک در منطقه است.
این روزها، ترکیه در شرایطی برای خرید سامانة موشکی ساخت کشور چین وارد معامله شده که پیش از قطعی شدن قرارداد، آمریکا و ناتو، نگرانی خود را آشکارا بر زبان آورده و صراحتاً از ترکیه خواستند از این تصمیم منصرف شود.
روزنامة ینی شفق که چند تن از مشاوران نزدیک اردوغان در آن قلم می‌زنند، از این موضوع خبر داد که در سال 2012 ژنرال اُزل، فرمانده کل نیروهای مسلح ترکیه برای خرید ده فروند هواپیمای بدون سرنشین به آمریکا رفته و خواستار آن شده که شش فروند این هواپیماها دقیقاً از نوع مدل موشک‌انداز به‌کار گرفته‌شده در افغانستان و پاکستان باشد، اما این درخواست ترکیه ازسوی کنگرة آمریکا رد شده و ترکیه نیز تصمیم گرفته که در حوزة قراردادهای تسلیحاتی، گزینه‌های دیگری همچون چین را نیز درنظر بگیرد. خرید سامانة موشکی تولید چین، دارای مزایای ویژه‌ای است. عصمت یلماز، وزیر دفاع ترکیه اعلام کرده که قیمت سامانة موشکی تولید چین، بسیار کمتر از نوع آمریکایی و اروپایی بوده و علاوه‌براین، نکتة مهم دیگری که رغبت آنکارا به عقد این قرارداد را افزایش داده، این است که چینی‌ها تعهد داده‌اند که فناوری تولید و خدمات کامل این سامانه را در اختیار ترکیه قرار دهند.
ترکیه در سال 2009 ده فروند هواپیمای بدون سرنشین از اسرائیل خریداری کرد که در مدتی کوتاه چهار فروند آن دچار نقص فنی شده و برای تعمیر به اسرائیل فرستاده شد، اما بعدها با به هم خوردن روابط اسرائیل و ترکیه؛ این هواپیماها برای ترکیه پس فرستاده نشد و تکنسین‌های اسرائیلی نیز از ترکیه رفته و عملاً آنکارا با یک شکست دفاعی جدی روبه‌رو شد. قاعدتاً ترکیه از این قرارداد درس عبرت گرفته و هم‌اکنون به‌دنبال آن است تا از مقام یک خریدار مشتاق به سطح تولیدکننده‌ای برسد که حاضر است در این حوزه هزینه کرده و خسارات احتمالی آن را نیز بپردازد.
لازم به ذکر است مدل آمریکایی یا اروپایی سامانة مزبور چهار میلیارد دلار و نوع چینی آن 4/3 میلیارد دلار قیمت دارد و به‌نظر می‌رسد تخفیف ششصد میلیون دلاری چینی‌ها، تنها انگیزة عقد این قرارداد نیست بلکه حرص و عزم ترکیه برای خرید فناوری تولید و رسیدن به خودکفایی نسبی در حوزة دفاع، برای آنکارا از اهمیت بیشتری برخوردار است.
در شرایطی که وزیر دفاع ترکیه با ادبیاتی تقریباً قاطعانه به اعتراضات آمریکا و ناتو جواب سربالا داد، تنها چند ساعت پس از او، احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، این عبارت محافظه‌کارانه را به‌کار برد: «این معامله هنوز قطعی نشده و ما حاضر نیستیم سامانه‌ای را نصب کنیم که در تضاد با نظام دفاعی ناتو باشد».
نظر شما